Wie had ooit gedacht dat we circa € 70,- per kilo koffie zouden betalen? Met het businessmodel rondom de Nespressocupjes is het realiteit. Wie had ooit gedacht dat we onze privé-gegevens vrijwillig zichtbaar zouden maken? Met businessmodellen als dat van Facebook vinden velen dat normaal. En wat denkt u van vliegtickets voor een paar Euro? Of van gratis telefoongesprekken over de hele wereld?

Het zijn niet alleen de productkenmerken
Deze voorbeelden benutten méér factoren van het businessmodel dan alleen maar de productkenmerken. Dat principe is zeker niet nieuw, we kennen allemaal wel een paar uitspraken. Voorheen werd bijvoorbeeld wel eens gezegd dat het ging om ‘de vent in plaats van de tent’. Misschien werd dat nog niet zo genoemd, maar die uitspraak ging natuurlijk ook al over het businessmodel. De vele ontwikkelingen van de afgelopen jaren hebben hun uitwerking… Klanten en afnemers zijn méér en méér gevoelig voor andere factoren dan ‘slechts’ dienst- of productkenmerken. In de ene markt gaat het sneller dan in de andere, maar we hebben er allemaal mee te maken. Gelukkig levert het ook weer kansen op.

Nog een paar opvallende voorbeelden uit verschillende sectoren:

De mobiele telefoon
Het mobieltje is in de loop van de jaren telkens verder geïnnoveerd. Maar het was niet overal zomaar een succes. Het succes in ontwikkelingslanden is te danken aan PrePaid, niet aan de ‘innovatieve’ productkenmerken van een bepaalde telefoon. Het businessmodel-onderdeel PrePaid heeft de telecomaanbieders succes gebracht en heeft tegelijkertijd ook bijgedragen aan de ontwikkeling van die landen.

Rolls Royce
Waar heeft Rolls Royce als fabrikant van vliegtuigmotoren het succes aan te danken? Misschien was de kwaliteit van de motoren heel hoog? Zou kunnen, maar het succes kwam toen Rolls Royce ‘vlieguren’ ging verkopen, in plaats van de motoren zelf. De keuze voor dit businessmodel-onderdeel heeft daarmee enorme gevolgen voor Rolls Royce gehad.

Kodak
Een heel ander verhaal komt van Kodak. Kodak ging in 2012 failliet omdat het ze niet lukte de heersende logica van de bedrijfstak te doorbreken (dat deden bedrijven als Apple voor ze). Was Kodak dan niet innovatief genoeg? Jazeker, Kodak stond bekend als een zeer innovatief bedrijf. Maar Kodak had het businessmodel niet aangepast aan het veranderende gedrag van de consument. De kwaliteit van de foto’s – het stokpaardje van Kodak – verloor het van de vraag naar het ‘delen’ en de integratie in andere apparaten. De directie liet in 2008 de R&D locatie opblazen, maar Kodak kwam uiteindelijk niet meer door de bocht.

Meer in businessmodellen denken
Bovenstaande voorbeelden betreffen grote en bekende bedrijven. Maar de uitdagingen en de kansen van het Businessmodel gelden natuurlijk voor elk bedrijf, van eenmanszaak tot grote organisatie. De belangrijkste oproep is dan ook wel om ‘meer in businessmodellen te gaan denken’.

Een vijftal assists:

1. Ook qua marketing / reclame is het momenteel vaak slimmer om te focussen op de waarde die het bedrijfsmodel creëert in plaats van op het product zelf.
2. Het organiseren van het ‘opvangen’ van goede ideeën is natuurlijk altijd een goede actie. Want medewerkers, klanten, leveranciers en anderen kunnen vele goede ideeën hebben waar echte pareltjes tussen zitten. Maar Henry Ford zei al: ‘als ik de mensen had gevraagd, dan hadden ze snellere paarden gewild’. Deze uitspraak wijst op iets typerends: Mensen denken niet zo snel buiten het bestaande. De assist is dan ook dat het soms slimmer is om klanten te observeren bij de uitvoering van hun taken en het realiseren van hun wensen. Waar de klant dat slimmer kan doen, daar zijn kansen. En dat is hard werken.
3. Vaak zijn er vele (soms vele en véle) ideeën en is het lastig kiezen en lastig om gefocust te blijven. Een ‘Businessplan op 1 A4’ kan dan helpen. Het Businessplan is met behulp van het businessmodel mooi op 1 A4 te visualiseren. 1 A4 is gemakkelijk weer aan te passen en verdwijnt niet zo snel in de spreekwoordelijke bureaulade. Een visualisatie op 1 A4 geeft focus, communiceert gemakkelijk en bespaart tijd in de bedrijfsvoering.
4. Omdat innovatie-werkzaamheden vaak geen onderdeel uitmaken van de gewone bedrijfsprocessen, verlopen innovatie-werkzaamheden vaak chaotisch en is er lastig vat op te krijgen. Om er wel wat meer grip op te krijgen is het daarom soms slimmer om meer te gaan werken met ‘leerdoelen’, Innovation-Accounting.
5. Zonder dat u uw eigen businessmodel op papier heeft gezet kunt u al inspiratie opdoen uit andere businessmodellen. Veel winst zit in het creatief combineren van andere businessmodellen. Kijk hiervoor bij voorkeur buiten uw eigen branche. Stelt u daar assistentie bij op prijs? Kijk dan via deze link naar de mogelijkheid om creatief te combineren met een selectie uit 70 businessmodellen.

Mocht u vragen of opmerkingen hebben of onderwerpen voor de nieuwsbrief willen aandragen, aarzel dan niet om contact met mij op te nemen.

Met een vriendelijke groet,

Klaas Jongsma
Presentaties, workshops, advies en assistentie bij Businessmodellen, Innovatie en Implementatie

info@deinnovatieroute.nl
Farswei 8
8723GH Koudum